खोकला ही श्वसन यंत्रणेतील श्वासनलिकेतील केरकचरा स्वच्छ करण्यासाठी हवेची अचानक स्फोटक हालचाल आहे. ती फुप्फसांचे बाह्य कणांपासून संरक्षण करण्यात मदत करते. खोकला श्लेष्मा, कचरा आणि पेशींचे मिश्रण असलेला श्लेष्मा (शेंबूड) वर आणतो. तो तीव्र आणि जुनाट झाला तर त्याचा परिणाम श्वासावरोध, घोगरेपणा, गुंगी येणे आणि शीळेसारखा आवाज होण्यात होऊ शकतो. व्हायरल खोकला अत्यंत संसर्गजन्य असतो आणि सामाजिक समूहात पटकन पसरतो.

लक्षणेः

तुम्ही औषध घ्या अथवा नका घेऊ, सर्दी साधारणपणे सात दिवसांत आपली आपणच बरी होते. खोकला दाबण्यासाठी तुम्ही घेतलेले काहीही निरुपयोगी आहे. वस्तुतः, दाबण्याने कफ कोरडा होतो, जो नंतर अनेक महिने साठून राहू शकतो.

श्लेष्मा आणि खोकणे श्वसन यंत्रणेतील संसर्ग आणि कण स्वच्छ करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. आपल्या यंत्रणेला श्लेष्मा पातळ करण्यात आणि सहजपणे बाहेर फेकण्यात मदत करणे ही आपण सात दिवसांची गैरसोय आणि त्रास कमी करणारी, करू शकतो अशी उत्तम गोष्ट आहे.

साचणे मोकळे करण्यासाठी आणि श्लेष्मा बाहेर फेकण्यासाठी या अत्यंत सुरक्षित आणि प्रभावी घरगुती उपायांचे पालन करा.

• 1. १/४ टीस्पून आल्याचा ताजा रस.
• 2. १/४ टीस्पून हळद पूड.
• 3. १/४ टीस्पून लसूण रस.
• 4. १/२ टीस्पून ताजा तुळशीच्या पानांचा रस.
• 5. २ टीस्पून मध.
• 6. काळी मिरी पूड १ चिमूट.

सर्व घटक चांगले मिसळा. तुम्ही मोठ्या प्रमाणात करणार असल्यास आणि पुन्हा वापरणार असाल तर ते रेफ्रिजरेटरमध्ये ठेवा. वापरण्यापूर्वी ते खोलीच्या ताममानला आणण्याचे लक्षात ठेवा. हे मिश्रण दिवसांतून चार वेळा १-१/२ टीस्पून घ्या. मुले हे कफ मिश्रण सुरक्षितपणे घेऊ शकतात.

खोकला, सर्दी, श्वासावरोध आणि ॲलर्जीजसाठी आहार आणि जीवनशैली योजनाः

टाळा –

• 1. गहू, रिफाइन्ड गव्हाची कणीक, मांस, (खास करून लाल मांस), रिफाइन्ड साखर, खूप तळलेले पदार्थ. हे पदार्थ जठराग्नी मंद करतात आणि श्लेष्मा आणि विषारी पदार्थ निर्माण करतात.
• 2. सफरचंद, नासपती, जर्दाळू, चेरीज्, प्लम्स, स्वीट बेरीज्, ताजे अंजीर आणि खजूर, आंबे, पपई आणि डाळिंब अशी सर्व गोड फळे जी थंड स्वरुपाची असतात आणि अतिरिक्त श्लेष्मा निर्माण करतात.
• 3. दूध आणि दुग्धोत्पादने सुद्धा श्लेष्मा निर्माण करणारीच आहेत म्हणून टाळावीत.
• 4. बर्फ, थंड पदार्थ आणि पेये जठराग्नी लगेच “थंड करणारी” आहेत. ते अतिरिक्त स्लेष्मा सुद्धा निर्माण करतात. म्हणून ते टाळा.

तुम्ही जास्त खाऊ शकता असे पदार्थः शिजवलेल्या भाज्या जसे की भोपळा, स्क्वॅशेस, मारो, कुरगेट (तुराई), आयव्ही गौर्ड, तोंडली, पालक, मेथी, फरसबी, दूधी, शिराळी,, पडवळ, घोसाळी, मेंज-टॉउट, अस्पारागस, फेनेल (सुवा भाजी), स्वेडस्, मक्याचे दाणे, कांदे, गाजरे, पार्स्निप्स बीटरूट, सेलेरी, चिकोरी आणि लीक्स. बटाटे प्रसंगवशात त्यांच्या सालंसकट खाता येतील.

आरोग्यदायक आहाराचा डाळी हा अत्यावश्यक भाग आहे. मूग आणि स्प्लिट मूग बीन्स (हिरवा चणा), तुर डाळ (पिवळी डाळ) आणि मसूर डाळ (लाल डाळ) पचायला सोप्या, समतोलक आणि शरीराचे पोषण करणाऱ्या आहेत. डाळींचे पूर्ण मूल्य मिळण्यासाठी त्या धान्याबरोबर (खास करून तांदूळ) खाव्यात.

तांदूळ, ओट, राय, मका, मिलेटस् (ज्वारी, बाजरी, नाचणी) राजगिरा, क्विनोआ, कामुट, स्पेल्ट, पोलेन्टा; मूलतः गहू आणि मैदा सोडून सर्व काही. या धान्यांपासून आणि बटाटे आणि बकव्हीटपासून सुद्धा बनवलेली पीठे सामान्य “पीठांना” पर्याय म्हणून उत्तम आहेत.

बदाम, अक्रोड, जर्दाळू, अंजीर, हेझल नटस् खारीक आणि मनुकांसारखी सुकवलेली फळे खाता येतील. प्रसंगवशात तुम्ही चिकन, टर्की आणि मासे (ताज्या पाण्यातले) असे पांढरे मांस खाऊ शकता.

तुम्ही डेरीच्या दूधाच्या जागी बदाम दूध, तांदूळ दूध, सोया दूध किंला ओट दूध घेऊ शकता.

अनुसरायची जीवनशैलीः

• 1. धूम्रपान संपूर्णपणे टाळा.
• 2. थंडी, धूळ, धुके आणि इतर प्रदूषकांना सामोरे जाणे टाळा किंवा तुमचे डोके, कान आणि नाक या सर्वांपासून संरक्षणासाठी झाका.
• 3. तुमच्या स्वरयंत्राला कमी बोलून विश्रांती द्या.
• 4. दिवसभर कोमट पाणी प्या, थंड नको.
• 5. तुळस, आले आणि पुदीन्याच्या पानांचा बनवलेला गरम चहा प्या.
• 6. रोजचा नित्यक्रम म्हणून व्यायाम आणि योग करा, कारण त्याने रक्ताची प्राणवायू वाहून नेण्याची क्षमता सुधारेल आणि राखली जाईल.
• 7. वर नमूद केल्याप्रमाणे चांगला समतोल आहार घ्या. याने शरीराची रोगप्रतिकारकता सुधारते, जी सर्व प्रोप्रायटरी आजारांमध्ये महत्त्वाची आहे.
• 8. ओल्या खोकल्यासाठी योगातील भास्ट्रिका, कपालभाती आणि उज्जयनी प्राणायामाच्या, कोरड्या खोकल्यासाठी शितली आणि सितकारी श्वसनाच्या तंत्राचा सराव करा.

शिफारस केलेल्या आयुशक्ती वनौषधी:1. दिव्यस्वास जीवन १ टॅब्लेट रोज दोन वेळा.

2. अस्थालॉक २ टॅब्लेटस् रोज दोन वेळा.

3. कफानो सिरप १ टीस्पून दिवसात ३-४ वेळा .

4. या वनौषधी प्रभावी असल्याचे २७ वर्षांपेक्षा जास्त सिद्ध झाले आहे. ती दुखणारा घसा शांत करतात आणि खोकल्याची, श्लेष्मा पातळ करण्याची आणि बाहेर फेकण्याची आणि साचणे मुक्त करण्याची काळजी घेतात.

5. आयुशक्ती डॉक्टरांशी बोलण्यासाठी, आताच टोल-फ्री क्रमांकावर कॉल करा. 18002663001

सर्दी केवळ संसर्गानेच होत नाही तर ॲलर्जीने सुद्धा होते. गवत, तणे, झाडांचे परागकण, धूळ माइटस्, पेट्रोलचा धूर, कुत्रा किंवा मांजराचे केस, तसेच दूध किंवा शेंगदाणे यासारख्या पदार्थांना सामोरे जाण्याने तीव्र हिस्टामाइन प्रतिक्रिया निर्माण होते. हा प्रचंड श्लेष्मा निर्माण होण्याच्या स्वरुपातील रोगप्रतिकारक प्रतिसाद आहे, जो ॲलर्जिक कण काढून टाकतो. सामान्य सर्दीला शरीराचा प्रतिसाद तत्समच असतो. संसर्ग आणि ॲलर्जिक कण, दोन्हींना हा आपला रोगप्रतिकारक प्रतिसाद असतो.

स्पुटमची तपासणी करून सर्दीचे कारण ओळखणे शक्य आहे. पिवळसर, हिरवट किंवा मातकट श्लेष्मा विषाणूंचा संसर्ग सूचित करतो; स्वच्छ आणि चिकट श्लेष्मा अन्न किंवा वातवरणीय ॲलर्जी सूचित करतो.

औषधांनी श्लेष्मा दाबून टाकण्याने चुरचुर आणि चालू राहणारे साचणे होते. उत्तम उपाय म्हणजे तुमच्या शरीराला रोगप्रतिकारक यंत्रणा मजबूत करून बळ देणे आणि त्यासह श्लेष्मा पातळ करणे आणि बाहेऱ फेकणे.

कधीकाळी, समजा दर ४-६ महिन्यांनी, होणाऱ्या सर्दीचा सामना करण्यात कोणतीही समस्या नाही. जेव्हा ॲलर्जिक सर्दी रोज किंवा दर आठवड्याला होते तेव्हा समस्या उद्भवते. ही स्थिती त्यानंतर पुनरावर्ती जुनाट सायनुसायटिसमध्ये बदलते, ज्यात सायनसेस (डोक्यातील हाडांच्या दरम्यानची जागा) प्रभावी श्लेष्मामुळे ब्लॉक होते.

आयुशक्तीने अशा अनेक प्रकरणांत प्रभावी वनौषधींनी मदत केली आहे. या वनौषधी रोगप्रतिकारक यंत्रणा उभारतात आणि मजबूत करतात, श्लेष्मा पातळ करतात, श्वसन सोपे करतात. साचणे मुळातून दूर केले जाते म्हणून ते सहजपणे परत येत नाही.

मिश्रण एकत्र करा आणि चहा बनवा. गाळा आणि दिवसांतून ३-४ वेळा प्या

काही वेळा खोकला आणि घशाचा संसर्ग पूर्णपणे बरा होत नाही. नंतर श्लेष्मा नाकात आणि सायनसच्या भागात राहू शकतो. त्याचा परिणाम जुनाट खोकला, घशाची खवखव आणि कानाच्या संस्रर्गात होऊ शकतो. खालील लक्षणे पुन्हा पुन्हा होणे हगे रोगप्रतिकारकता कमी झाली असल्याचे चिन्ह आहे.

रक्ताला आणि पेशींना अत्यावश्यक प्राणवायू आणणारी हवा फुप्फुसात पोचण्यासाठी मोकळा मार्ग, जीवनासाठी महत्त्वाचा आहे. जेव्हा श्वासनलिकेचा दाह होतो किंवा ब्राँकायटीस किंवा अस्थमाने ते ब्लॉक होतात, तेव्हा हा प्रवेश स्पष्ट परिणाम दाखवून कमी होतो, त्यामुळे त्यावर ताबडतोब उपाय करणे आवश्यक असते.

तीव्र ब्राँकायटीस हा श्वासनलिकेच्या अस्तराचा व्हायरल किंवा विषाणूंच्या संसर्गाने झालेला दाह असतो. तो सामान्यपणे आपला आपण उपाय करतो. जुनाट ब्राँकायटीसला तंबाखू, धूर, धूळ किंवा रसायनांना दीर्घकाळ सामोरे गेल्याने चालना मिळू शकते.

अस्थमा ही दाहाची स्थिती आहे ज्याचा परिणाम श्वासनलिकांभोवतीचे स्नायू घट्ट होण्यात होतो. त्याचा परिणाम, श्वासनलिकेच्या बंधनांसह नंतरची सूज आणि आकसण्यात होतो.